کلسترول ممکن است کلیدی در درمان های جدید برای بیماری آلزایمر و دیابت باشد

 25مارس 2021- یك محقق علوم بهداشتی و تیمش در دانشگاه آریزونا، نقش كلسترول را در بیماری آلزایمر و دیابت نوع 2 مورد بررسی قرار داده و مولكول كوچكی را شناسایی كردند كه می تواند به تنظیم سطح كلسترول در مغز كمك كند و آن را به عنوان یك هدف درمانی جدید برای بیماری آلزایمر معرفی نمودند.

هم اکنون، هیچ درمان شناخته شده ای برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. در دهه ی گذشته، دانشمندان شواهد فزاینده ای را در رابطه با دلایل اصلی دیابت نوع 2 و بیماری آلزایمر یافته اند.دیابت نوع 2 زمانی اتفاق می افتد که کارآیی انسولین در حذف گلوکز از جریان خون کاهش می یابد و در نتیجه قند خون بالا می رود که می تواند باعث غیر طبیعی شدن سطح کلسترول شود. وضعیت مشابهی در بیماری آلزایمر اتفاق می افتد، اما اثرات آن به جای اینکه بر کل بدن تأثیر بگذارد، در مغز بصورت موضعی بروز می کند.

پرفسور گریگوری تاچر، استاد داروسازی و سم شناسی در کالج داروسازی UArizona ، گفت: آلزایمر و دیابت علل مشترک زیادی دارند، هدف از تحقیق ما توسعه ی راهی برای شناسایی ترکیباتی بود که با بسیاری از تغییرات مضری که منجر به آلزایمر و دیابت نوع 2 می شوند، مقابله کرده و آنها را خنثی کنند.

این مقاله با عنوان " کشف ترکیبات القا کننده ی ABCA1 غیرلیپوژنیک با پتانسیل مقابله با بیماری آلزایمر و دیابت نوع 2" در مجله ACS Pharmacology and Translational Science منتشر شد.

هنگامی که کلسترول به دلیل مقاومت به انسولین یا سایر عوامل افزایش می یابد، بدن فرآیندی را شروع می کند که به عنوان انتقال معکوس کلسترول[1] شناخته می شود و طی آن مولکول های خاصی، کلسترول اضافی را برای دفع به کبد منتقل می کنند. آپولیپوپروتئین E یا APOE، یکی از پروتئین هایی است که در انتقال معکوس کلسترول نقش دارد.

آپولیپوپروتئین  E؛همچنین قوی ترین ژن فاکتور خطر برای بیماری آلزایمر و زوال عقل مربوطه و یک عامل خطر مستقل برای دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی عروقی است. به طور مشابه، کاهش فعالیت یک ناقل کلسترول دیگر که یک پروتيين انتقال دهنده غشايی است، به نامATP Binding Cassette transporter A1 (ABC A1)  ، با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع 2 و بیماری آلزایمر ارتباط دارد.

دکتر تاچر که بیش از 20 سال برای توسعه درمان های پیشرفته برای آلزایمر تلاش کرده است، گفت: در حالی که اکثر مردم از اصطلاح "کلسترول خوب" و "کلسترول بد" که با خطر حمله قلبی و سکته مغزی مرتبط است، آگاه هستند، اما از نقش کلسترول در داشتن مغز سالم آگاهی کافی ندارند. انتقال کلسترول به نقاطی در بدن که به آن نیاز است، تأثیرات مثبتی بر بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی دارد و می تواند به پاکسازی پروتئین های به اشتباه تاخورده که در مغز انباشته شده اند، کمک کند.

انتظار می رود افزایش فعالیتABCA1 ، بر سیگنالینگ انسولین به طور مثبت تأثیر گذارد و التهاب را در مغز کاهش دهد، این فرضیه آن را به عنوان یک درمان بالقوه برای دیابت نوع 2 و بیماری آلزایمر مطرح می کند. در این مطالعه، دکتر تاچر و تیم تحقیقاتی او، راهی برای شناسایی مولکولهای کوچکی طراحی کردند که ضمن جلوگیری از اثرات ناخواسته بر کبد، عملکرد ABCA1 را در بدن بهبود می بخشند.

در مقاله ی منتشر شده در مجله EBioMedicine در بیستم مارس، با عنوان "تجزیه و تحلیل متابولومیک یک القاکننده انتخابی ABCA1 در چالش چاقی، منطقی برای توسعه ی درمانی جدید فراهم می کند" ، دکتر تاچر و تیم تحقیقاتی او، بر روی یک مولول کوچک ویژه به نام CL2-57، به دلیل توانایی آن در تحریک فعالیت ABCA1 با اثرات مثبت بر روی تری گلیسیریدهای کبدی و پلاسما کار کردند.استفاده از این ترکیب تحمل گلوکز و حساسیت به انسولین را بهبود بخشید و همچنین از میان اثرات مفید دیگر سبب کاهش وزن شد.

آنها در تحقیقات آینده، به دنبال بهبود خواص این مولکول های کوچک برای افزایش سطوح آنها در مغز هستند. هدف بلند مدت آنها این است که بفهمند این درمان بر روی کدام گروه از بیمارانی که از علائم عصبی روانی آلزایمر و زوال عقل رنج می برند، موثر است.

دکتر تاچر گفت: در طول بیماری همه گیرCOVID-19 ، ما در مورد مرگ و میر در خانه های سالمندان خبرهای زیادی شنیده ایم و لازم به یادآوری است که آلزایمر و زوال عقل مربوطه، دلیل اصلی انتقال سالمندان به خانه های سالمندان هستند. خوب است به آینده ای فکر کنیم که در آن دامنه سلامتی یا healthspan به ویژه داشتن یک مغز سالم گسترش یابد؛ که شاید این مهمتر از افزایش طول عمر یا lifespan باشد.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2021-03-cholesterol-key-therapies-alzheimer-disease.html